نقد برخی مؤلفه‌های معنایی شعر عاشورایی دفاع مقدّس با تکیه بر اشعار(علی معلم، نصرالله مردانی، فاطمه راکعی و طاهره صفار‌زاده)

نویسندگان

  • طاهره ستاریان دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.
چکیده مقاله:

ادبیات پایداری در ایران از دیرباز با تجلی در انواع شعر و نثر فارسی، نقش مؤثری را در بیان و القای مفاهیم مقاومتی ایفا کرده است و در پیوند با ادبیات عاشورایی و تجلّی روح حماسی آن، گزارشگر مبارزه، پایداری و مقاومت در برابر انواع نیروهای متجاوز و ظلم و ستم آنها است. در این میان حماسه به‌عنوان یکی از انواع شاخص ادبی شرح مفصل‌تری از رشادت‌ها و قهرمانی‌های امام حسین (ع) و یارانش در جریان واقعۀ عاشورا را بیان می‌کند. با توجه به ضرورت تکمیل مباحث نظری در باب ادبیات دفاع‌مقدّس به‌ویژه شعر پایداری در دوران جنگ تحمیلی و اهمیت شناخت و حضور عنصر حماسی در شعر عاشورایی، با بررسی ارتباط میان عناصر حماسی واقعۀ عاشورا در ادب منظوم دفاع‌مقدس از منظر اشتراکاتی چون تعاریف، ایفای نقش یکسان شخصیت‌ها و قهرمان، برخورداری از جوهرۀ اعتراض مورد نقد و واکاوی قرار گیرد به‌نظر می‌رسد ادبیات دفاع‌مقدس به‌میزان قابل توجهی از مرثیه، نوحه، رجز و ذکر مصائب امام حسین و یارانش بهره گرفته است تا حماسه و بیان دلاوری‌ها؛ از این‌رو بررسی، نقد و واکاوی عنصر حماسه در ادبیات عاشورایی دفاع‌مقدس در این مقاله مورد‌توجه قرار گرفت.  این مقاله به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و بر مبنای داده‌های کتابخانه‌ای به بررسی عنصر حماسه در شعر عاشورایی علی معلم، فاطمه راکعی، طاهره صفارزاده و نصرالله مردانی می‌پردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سبک شناسی شعر شاعران زن از پیروزی انقلاب اسلامی تا دوران دفاع مقدس (طاهره صفارزاده، سپیده کاشانی، فاطمه راکعی)

شعر بستری مناسب برای بیان ذهنیات، تجسّم احساسات و تجلّی افکار، اندیشه ها و نگرش های انقلابی است. سبک شناسی ابزاری مفید برای شناسایی هویّت انسانی، علمی، ادبی و دیدگاه فکری شاعر است. امروزه انجام دادن پژوهش های نوین زبان شناسی و ارائه نظریه های جدید ادبی، سبک شناسی را در انجام دادن تجزیه و تحلیل های دقیق تر یاری رسانده است. سبک شناسی لایه ای (مدرن) که یکی از مدل های سبک شناسی نوین به شمار می رود...

سبک ایدئولوژیک شعر عاشورایی معاصر مطالعۀ موردی؛ شعر علی معلم، علی موسوی گرمارودی و طاهره صفارزاده

در این پژوهش با بررسی اشعاری از سه شاعر برجستة عاشورایی نشان داده شده است که این شاعران تا چه حد به چارچوبِ ایدئولوژی اسلامی (که مد نظر شاعران بوده است) پای‌بندی داشته و تا چه حد به خطوط قرمز نزدیک شده‌اند و هم‌چنین مشخص شده است که نوآوری‌های شاعرانه و مفهوم‌سازی‌های ایدئولوژیکِ آنان در اشعارشان چه مواردی بوده است. در مجموع چنین نتیجه‌گیری شد که علی معلم دامغانی، شاعری سنتی است که گاهی برای پرورد...

متن کامل

سبک ایدئولوژیک شعر عاشورایی معاصر مطالعۀ موردی؛ شعر علی معلم، علی موسوی گرمارودی و طاهره صفارزاده

در این پژوهش با بررسی اشعاری از سه شاعر برجسته عاشورایی نشان داده شده است که این شاعران تا چه حد به چارچوب ایدئولوژی اسلامی (که مد نظر شاعران بوده است) پای بندی داشته و تا چه حد به خطوط قرمز نزدیک شده اند و هم چنین مشخص شده است که نوآوری های شاعرانه و مفهوم سازی های ایدئولوژیکِ آنان در اشعارشان چه مواردی بوده است. در مجموع چنین نتیجه گیری شد که علی معلم دامغانی، شاعری سنتی است که گاهی برای پرورد...

متن کامل

بررسی عنصر بلاغت (تشبیه) در شعر دفاع مقدس با تکیه بر شعر نصرالله مردانی و قیصر امین پور

صورخیال در شعر شاعران به فراخور موقعیت ها و حوادث گوناگون اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که رخ می دهد نمود متفاوتی دارد؛ بدون شک هر یک از عوامل مذکور می تواند در نوع رویکرد شاعر به این صورخیال موثر واقع شود. تشبیه که یکی از مهم ترین عناصر بلاغی است، همواره به عنوان اولین و ساده ترین صورت خیالی به شکل های گوناگون در آفرینش ادبی کاربرد داشته است. رویکرد هر شاعری به این عنصر در دوره های مختلف، متفاوت است...

15 صفحه اول

سبک شناسی ساختاری شعر دفاع مقدس بر اساس اشعار دفاع مقدس قیصر امین پور، سید حسن حسینی ، علیرضا قزوه، نصرالله مردانی، علی معلم دامغانی، سلمان هراتی

سبک شناسی ساختاری گرایشی در سبک شناسی است که شکل کاملتر سبک شناسی نقش گراست. این روش که متاثر از دیدگاه های ساختگرایان است از یافته های زبان شناسی برای تحلیل متون بهره می گیرد و با بررسی عناصر سازند? متن، به ارتباط متقابل بین آنها می پردازد و در پی آن است که میان آواها، واژگان، ترکیبات و ساخت های نحوی جملات، تناسب های ساختاری را یافته و از طریق این ساختارها و تناسب ها به ویژگی های سبکی اثر دست ...

15 صفحه اول

بازتاب مفاهیم دینی و عاشورایی در شعر پایداری احمد دحبور و نصرالله مردانی

احمد دحبور (1946 م) شاعر مبارز فلسطینی و نصرالله مردانی (1948 م) شاعر متعهْد ایرانی از جمله شاعرانی هستند که ادبیّات پایداری در آثار آن‌ها نمود بارزی داشته است. دفاع مقدّس در ایران و مبارزة ملّت فلسطین در برابر اشغالگران صهیونیست، زمینة مناسبی برای پرداختن به مفاهیم مقاومت در برابر این دو شاعر ایجاد کرده است؛ همچنین پایداری هر دو شاعر به عقاید دینی و اسلامی، سبب شده مضامین دینی به‌ویژه مفاهیم قرآنی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 45

صفحات  59- 78

تاریخ انتشار 2020-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023